To, kim jesteś, w znacznej mierze wyznacza kierunek Twojego życia. Twoja osobowość determinuje sposób, w jaki reagujesz i odczuwasz, myślisz, jakie przejawiasz postawy, jakie są Twoje typowe zachowania i sposoby radzenia sobie z problemami, jak okazujesz uczucia.

Psychologia od lat toczy spór pt. „nature or nurture„, czyli próbuje zrozumieć, w jakim stopniu nasze „ja” jest kreowane w oparciu o geny, a w jakim o sposób wychowania.

Z wyników badań wyczytać można, że genetyczny aspekt naszej osobowości to tzw. temperament, czyli swojego rodzaju naturalny poziom aktywności, emocjonalność, jej zrównoważenie bądź chwiejność, czy zakres reakcji (jak łatwo wyprowadzić Cię z równowagi).

Temperament to coś, co daje nam natura i dobrze mieć tego świadomość, by wiedzieć, jakie sytuacje są dla nas sprzyjające, jakie mniej. Dzięki temu łatwiej nam zrozumieć, czemu w obliczu danego problemu reagujemy tak czy inaczej. Znajomość swojej „natury” pomaga nam dobrać aktywności, które będą bardziej z nami „współgrały”, a także rozpoznać te, które, mimo najszczerszych chęci, raczej zawsze będą nam „niewygodne”.

Na szczęście temperament nie stanowi w pełni o naszym „ja” i nie determinuje nas i naszego życia jako jedyny. Posiadamy w sobie jeszcze pewne cechy osobowości („charakter„), które zostają nabyte w procesie socjalizacji, wychowania, kształtowania się „nas prawdziwych” w toku naszego życia. Doświadczenia życiowe decydują w znacznej mierze, jak nasze naturalne potencjały się rozwijają. Które rozkwitają bardziej, które mniej. I choć różnie to z tym naszym środowiskiem w dzieciństwie bywa, różne otrzymujemy wychowanie, ważną informacją jest to, że przez całe życie na swój sposób „gramy” kartami, jakie nam dano w chwili urodzenia. Dlatego – po pierwsze – warto te karty poznać, by lepiej wiedzieć, czym się gra, a po drugie – dobrze jest poświęcić chwilę czasu na refleksję na temat swojej strategii, wizji; by nie grać „na oślep”.

Często, nieświadomi siebie oraz możliwości rozwijania swojej osobowości, nic nie robimy w dorosłym życiu w kierunku jej kształtowania. Uważamy, że nasz styl życia, rozwoju i stawiania czoła wyzwaniom został ukształtowany raz na zawsze i już nic nie da się / nie trzeba z tym robić. Tymczasem życie toczy się dalej, spotykają nas różne sytuacje i trzeba się wykazać nie lada elastycznością, by sobie z nimi poradzić

Tyle wiemy o sobie, ile nas sprawdzono

pisała w jednym ze swoich wierszy Wisława Szymborska. To prawda mocna i twarda, my tymczasem coraz bardziej unikamy poznania siebie, unikamy bowiem nowych doświadczeń, boimy się „nieznanego”. Stoimy wciąż przed tym samym murem, walimy w niego w ten sam sposób głową, uwięzieni w sztywnych wzorach myślenia i zachowania. Doświadczamy nudy, pustki, samotności. Czujemy się nieszczęśliwi i niespełnieni. Nie pozwalając, by życie nas sprawdzało, nie pozwalając sobie na prawdziwe poznanie siebie i dostrzeżenie, że wciąż się zmieniamy, że możemy myśleć inaczej, podchodzić do spraw z innej perspektywy, rozwiązywać problemy efektywniej, rozwijać się. Tymczasem mała zmiana w nas może ukazać drzwi w owym murze, na dodatek uchylone…

Aby zadbać o swoją osobowość, jej dojrzałość, stały rozwój, a także skutecznie poznać siebie, by móc żyć bardziej w zgodzie ze sobą, warto przyjrzeć się swojemu życiu, swoim reakcjom, sposobom myślenia i analizowania rzeczywistości w następujących kryteriach.

Elastyczność vs. Sztywność – sposobów reagowania, myślenia itd.

Różnorodność vs. Powtarzalność – czy twoje życie brzmi ciągle jak ta sama, zdarta już płyta? Czy wpuszczasz czasem do swojego wnętrza „powiew nowości i świeżości”?

Przystosowawczość vs. Bezbronność wobec stresu.

Psycholog Theodor Millon twierdzi:

Jeśli jednostka wykazuje zdolność elastycznego radzenia sobie z otoczeniem i jeśli jej typowy sposób postrzegania świata i postępowania sprzyja (…) jej osobistemu zadowoleniu, to można powiedzieć, że posiada ona normalną, czyli zdrową osobowość”

Disorders of Personality DSM III: Axis II, New Yorkm John Wiley & Sons 1981

Życzę Wam wszystkim zdrowej i szczęśliwej osobowości, zachęcam do poznawania siebie i dbania o siebie w tym zakresie. Obserwujcie swoje Ja w sferach, w których przejawia się ono najbardziej, takich jak: sfera Ja, sfera związków, pracy, emocji, samokontroli oraz rzeczywistości. Nie bójcie się nowych doświadczeń, mogą one bowiem odkryć przed wami prawdy na Wasz temat, o których Wam się nawet nie śniło 🙂